بی‌خوابی یکی از اختلالات آزاردهنده در تمام سنین زندگی انسان هاست، اما در سالمندان شایعتر است زیرا آنان به مقدار کمتری خواب در شبانه روز احتیاج دارند،مهمترین علت بی خوابی و کم خوابی می تواند به علت نگرانی و اضطراب ناشی از استرس ههای روزمره باشد که در این حالت معمولاً فرد خیلی زود و با کوچک ترین محرک درونی یا بیرونی از خواب بیدار می شود بعضی از حالات و بیماری های دیگر نیز می توانند باعث بی خوابی شوند پرکاری غده تیرویید ،بیماری‌ها یا اختلالات دردناک، مشکلات ادراری یا گوارشی که فرد را مجبور به بیداری می کنند،مصرف بعضی از داروها ،داشتن برنامه کاری متغیر و نامنظم، تغییر شرایط محیط یا محل استراحت و خواب ، ورزش نکردن،تغییر ساعت بیولوژیک به علت مسافرت به کشورهای دوردست،و . . .از جمله مهمترین این عوامل می باشند.
برای کنترل بیشتر و رفع مشکل بی خوابی، سعی کنیم استرس خود را کم کنیم ، تا چند ساعت قبل از خواب از مواد محرک استفاده نکنیم،برای درمان هرگونه بیماری زمینه‌ساز به پزشک مراجعه نموده و اگر مصرف دارویی باعث بی‌خوابی ما شده است با پزشک در میان گذاشته و از وی راهنمایی و کمک بخواهیم، محل خواب خود را از محیط کار و عمومی منزل مجزا کنیم و محیط اطراف خود را برای خواب هرچه بهتر آماده کنیم برای به خواب رفتن، ذهن خود را از هرگونه افکار نگران کننده و مزاحم فارغ کنیم و تنها به افکار آرامش‌بخش فکر کنیم. برای خواب خود برنامه منظم داشته باشیم ،نور و سر و صدای اضافی را در محل خواب خود به حداقل ممکن برسانیم و با اطمینان خاطر به رختخواب برویم،تا زمانی که کاملا نیاز به خوابیدن و استراحت پیدا نکرده ایم از خوابیدن خودداری نمائیم، حتی المقدور در طول روز کمتر بخوابیم تا در شب خواب راحت و آرامش بخش تری داشته باشیم.
درمورد رعایت اصول تغذیه نیز ا سعی کنیم تا یک ساعت قبل از خواب چیزی نخوریم. نوشیدن یک لیوان شیرگرم قبل از خواب برای بعضی از افراد می تواند علاوه بر تامین انرژی و نیاز غذایی، خواب راحت تری را نیز برای فرد به ارمغان بیاورد. به طور منظم تحرک بدنی و ورزش‌داشته باشیم تا علاوه بر نشاط روحی و تناسب جسمی روزانه شب نیز خواب بهتری داشته باشیم مصرف سیگار و سایر مواد دخانی نیز باعث اختلال در خواب می شوند از مصرف آنها نیز خودداری نماییم و نکته آخر اینکه برای رهایی از بی خوابی از مصرف خودسرانه داروهای آرامبخش خوداری نماییم.
