مساجد از نخستین روزهای آغازین طلوع خورشید پرفروغ اسلام همواره مورد توجه پیامبر عظیم الشان اسلام(ص) و همه مسلمانان بوده است و از طرفی تاکید بر حفظ پاکیزگی در همه جوامع اسلامی به خصوص مهمترین پایگاه توحیدی از دیگر ویژگی های دین مبین اسلام بوده است ولی متاسفانه در زمان کنونی این مساله کمتر مورد توجه قرار گرفته است هرساله بر اساس سنت حسنه ای در دهه آخر ماه شریف شعبان و در آستانه حلول ماه مبارک رمضان دهه غبارروبی مساجد برگزار شده و طی مراسم هایی به صورت نمادین یا واقعی تعداد زیادی از مساجد کشور توسط نمازگزان تمیز می شوند ولی در این میان مساجد زیادی وجود دارند که توجه زیادی به نظافت و حفظ بهداشت آنها صورت نگرفته و مورد غفلت واقع می شوند
پیامبر اسلام صلىاللهعلیهوآله در مورد پاکیزگی مساجد می فرمایند: هر کس در روز پنجشنبه براى شب جمعه ، مسجد را جاروب کند و خاک آن را بیرون برد ، خداوند او را مىآمرزد
زیادی بایستی به این نکته مهم توجه کنیم که جوانان امروز ما به زیبایی خود و مکانی که در آن زندگی می‌کنند اهمیت می‌دهند، بنابراین باید محیطی که در آن عبادت می‌کنند نیز از هر مکانی تمیزتر و جذاب تر باشد.
از این جهت متولیان امور مساجد باید کارهای مربوط به مسجد را طوری برنامه‌ریزی کنند که مساجد ما آمادگی بیشتری برای پذیرایی از این قشر داشته باشند، چرا که آنان آینده‌سازان جامعه و الگوهای نسل بعد ما محسوب می‌شوند. هیچ آیینی به اندازه دین اسلام به تمیزی و زیبایی مساجد تاکید نکرده است در صدر اسلام نیز پیامبر گرامی اسلام (ص) بیشترین تاکید بر این مساله داشته و همواره سفارش نموده تا خانه خدا را معطر کنند. همچنین روشن کردن مناسب فضای مساجد و تامین نور کافی در آنجا توصیه شده است.
در این میان بهداشت سرویس هایی بهداشتی و وضو خانه‌ها اولین و مهمترین مساله ای است که بایستی مدنظر قرار گیرد هرچند در دستورات اسلامی توصیه شده افراد قبل از ورود به مسجد در خانه یا جای دیگر خود را پاکیزه کنند و وضو بگیرند، اما در هر حال وضوخانه و سرویس بهداشتی مناسب و زیبا باید در هر مسجدی وجود داشته باشد.
نظافت دائمی و مرتب دستشویی‌ها و وجود مواد شوینده و صابون مایع در دستشویی از نکاتی است که باید به آن توجه شود. تهویه مناسب نیز یکی از نکات مهمی است که گاهی از آن غفلت می‌شود.
نظافت همیشگی و شستشوی منظم فرش‌ها، استفاده از مواد ضدعفونی مناسب برای شستشوی فضاهای مختلف مساجد و وجود جاکفشی و محل نگهداری مناسب کفش ها یا کیسه‌های نایلون برای قرار دادن کفش نمازگزاران از مواردی است که در مساجد باید به آنها توجه شود. تامین آب آشامیدنی سالم و بهداشتی، رعایت بهداشت پذیرایی از قبیل سالم و پاکیزه بودن قند، قندان، استکان و دیگر ظروف و رعایت بهداشت فضای آشپزخانه و آبدارخانه از مهمترین مواردی است که باید در آبدارخانه مساجد مورد توجه قرار گیرد.
انجام هر کاری اگر متولی مشخصی داشته باشد بهتر صورت می‌گیرد بخصوص اگر این متولی آموزش لازم را نیز در کار خود دیده باشد. بهداشت مساجد نیز از این امر مستثنا نیست. تا زمانی که فردی مسوول تامین سلامت نشود بهداشت محیط مساجد امکان‌پذیر نیست.
از سوی دیگر، متولیان و خادمان مساجد نیز باید انسان‌هایی آراسته و پاکیزه باشند تا انجام نظافت توسط آنها مورد اقبال و همراهی نمازگزاران واقع شود ، وظایف اصلی خادمان سلامت مساجد نظارت بر وضعیت بهداشتی سیستم تهویه، سرویس بهداشتی، آب آشامیدنی، ایمنی،و در و پنجره مساجد، فاضلاب، نظارت بر وسایل مصرفی و داخلی از جمله جانماز و مهر، کتابخانه، کفش‌داری‌ها و فرش‌ها، نظارت بر بهداشت آبدارخانه‌ها و مکان‌های پخت غذا، نظارت بر سلامت سایر دست اندرکاران امور مساجد، برگزاری کلاس ها و دوره های آموزشی برای نمازگزاران و هماهنگی با ائمه مساجد و هیات‌های امنا در امور بهداشتی می باشدمتاسفانه شاهد هستیم برخی مساجد از موضوع حفظ بهداشت و پاکیزگی مساجد غفلت کرده و کمتر پاکیزگی مساجد را مورد توجه قرار می‌دهند ، به عنوان نمونه فرش‌های مساجد ممکن است حتی سال‌ها شسته نشوند که این مساله برای حاضران در مساجد و نمازگزاران خوشایند نیست، و برای آنانی که انتظار دارند این فضا زیباترین و تمیزترین مکان باشد، دلزدگی و دوری از مساجد ایجاد می‌کند.
نکته مهم اینکه در تمام ایام سال بهداشت مساجد و پاکیزگی بخش‌های مختلف این پایگاه‌های معنوی و انسان‌ساز باید مورد توجه بوده و این اماکن همواره از فضایی پاکیزه، شایسته و دلچسب برای حضور پرشور نمازگزاران برخوردار باشند و در این میان بایستی شیعیان و دلدادگان مکتب اهلبیت (ع) نسبت به سایرین دلسوزتر و پیشگام تر باشند.
