در بسیاری از افراد مهمترین علت درد پاشنه پا،خار پاشنه است.خار پاشنه در اثر ایجاد حالت استخوانی و التهاب عضلات و بافت کف پا ایجاد می شود
بافت کف پا یک باند پهن است که در کف پا از پاشنه تا انگشتان پا کشیده می شود. التهاب طولانی مدت این قسمت می تواند باعث رسوب کلسیم در محل اتصال آن به پاشنه پا شود.تجمع کلسیم به خودی خود دردناک نیست و درد ناشی از کشیدگی بافت ها می باشد.
درد در خار پاشنه پا معمولا به صورت دردی مبهم است اما گاهی به صورت درد تیز حس می شود ؛ محل احساس درد در مرکز پاشنه یا لبه داخلی آن می باشد؛ در برخی موارد خار در عکس ساده رادیولوژی تشخیص داده می شود اما فرد هیچ گونه علامتی ندارد.
درد خار پاشنه در ابتدای صبح بعد از بیدار شدن و نیز بعد از استراحت بیشتر است
و با راه رفتن کم می شود در اولین قدم بعد از استراحت طولانی مدت بسیار دردناک است علاوه بر این راه رفتن روی سطوح سخت و نا هموار و حمل اشیا سنگین منجر به افزایش درد می شود.
اضافه وزن ،افزایش ناگهانی وزن در دوران بارداری ،صاف بودن کف پا ،التهاب مفاصل،پوشیدن کفش نامناسب با پاشنه خیلی بلند و تنگ یا کفش بدون پاشنه و صاف از جمله مهمترین عوامل ایجاد خار پاشنه هستند
اولین و آسان ترین اقدام در درمان خار پاشنه پا استراحت می باشد، در بسیاری از موارد دیده شده که استراحت به تنهایی حتی دردهای شدید ناشی از خار پاشنه را از بین برده است.
پرهیز از ایستادن به مدت طولانی و سعی در کاهش وزن در درمان خارپاشنه موثر است.
در صورت عدم بهبودی می توان از پد مخصوص خار پاشنه استفاده کرد .می توان این ابزار کمکی را از داروخانه تهیه نموده و به طور دائم در کف کفش
خود استفاده کرد؛ استفاده از پد باعث کاهش فشار بر روی پاشنه و بهبود درد پا خواهد شد.
انجام این ورزش ها و دیگر کارها نیز تاثیر زیادی در کاهش درد خار پاشنه دارند:
1 - کشش بافت کف پا : یک باند پهن در کف پا زیر انگشتان پا قرار دهید و دو سر آن را در در دست گرفته یکشید به طوری که انگشتان پا به صورت نزدیک شوند این وضعیت را به مدت 30 ثانیه نگه دارید.7 یا 8 مرتبه در روز این کار را تکرار نمایید.
2 - کشش تاندون آشیل : بایستید و یک پا را جلوتر از پای دیگر قرار دهید، پای جلویی را از زانو خمکنیددقت کنید که تماس کف هیچ یک از پاها نباید با زمین قطع شود.در این حالت باید در پشت ساق احساس کشش نمایید، این حالت را به مدت 30 ثانیه نگه دارید و 7 یا 8 بار در روز انجام دهید.
3 - گرفتن خودکار با پا : یک خودکار را روی زمین قرار دهید و با پاها آن را از
زمین بردارید به طوری که کل انگشتان پا اطراف خودکار را بگیرد برای 5 ثانیه خودکار را به همین حالت نگه دارید،انجام این کار 3 یا 4 بار در روز کافی است.
4 - نوشتن حروف الفبا با پا : با انگشت بزرگ پا حروف الفبا را در هوا بنویسید.این کار را برای هر پا 3 بار در روز انجام دهید.
5 – استفاده از آب گرم : این روش در حال حاضر بهترین و مؤثرترین روش می باشد. هر روز عصر یا صبح قبل از بیرون آمدن از رختخواب به مدت 15 دقیقه پاهایتان را در آب گرم قرار دهید.سپس پای خود را خشک نموده و به مدت 5-10 دقیقه با گوشت کوب به ملایمت روی پاشنه بکوبید.مراقب باشید ضربه هایتان محکم نباشد.
6- استفاده از یخ : در یک لیوان مناسب مانند لیوان بستنی آب بریزید و در
فریزر قرار دهید . پس از نیم ساعت یک چوب بستنی در لیوان قرار دهید و بگذارید کاملاً یخ ببندد.در هنگام استفاده چوب بستنی را در دست گرفته و به صورت دایره های هم پوشان روی پاشنه بکشید به طوری که هر دایره نصف دایره قبل را بپوشاند.
7- مصرف داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مثل بروفن ، مفنامیک اسید یا
ایندومتاسین ؛ این داروها علایم را از بین برده و درد را موقتاٌ کاهش می دهند اما علت اصلی را از بین نمی برند.
8- تزریق داروهای ضد التهابی : در صورت عدم بهبودی با روش های گفته شده قبلی از این دارو استفاده می شود؛ داروهای کورتونی یک نوع داروی ضد التهاب است و از طریق کاهش التهاب پاشنه، موجب کاهش درد می گردد اما تأثیر آن موقت می باشد
برای پیشگیری از بازگشت مشکل پس از بهبودی از پد پاشنه استفاده کنیم و انجام و ورزش های کششی را فراموش نکنیم.کاهش مصرف چربی و غذاهای پرانرژی و مصرف بیشتر میوه و سبزی های حاوی ویتامین C در پیشگیری و درمان این عارضه اهمیت دارند.
